Enkele jaren geleden stond in NRC Handelsblad een bericht dat mensen in Nederland steeds hogere schuttingen in hun tuinen plaatsten. Jarenlang waren schuttingen niet hoger dan 1,60 meter. Maar omdat de vraag zo was toegenomen verkochten bouwmarkten steeds meer schuttingen van 1,90 meter. De cartoonist van de krant (Kamagurka) tekende een illustratie bij het stukje. Achter een schutting zit een mannetje op een tuinstoel in de zon. De schutting is zo hoog dat van de buitenwereld alleen wat lucht te zien is. Boven het hoofd van de man zweeft een gedachteballonnetje: ‘Niemand hoeft te weten dat ik eenzaam ben.’ Het is een geestige reactie op een ogenschijnlijk onbelangrijk nieuwsbericht. Tegelijkertijd brengt het een pijnlijk aspect van eenzaamheid naar voren: het taboe dat eromheen hangt. Eenzaamheid is echter wijdverbreid.
Uit recent onderzoek blijkt dat een op de drie Nederlanders zich eenzaam voelt. Dat onderzoek is uitgevoerd door GGD’s, het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), onder 700.000 Nederlanders van negentien jaar en ouder. De eenzame is dus met velen. De wereld zou menselijker en zachtaardiger worden als eenzaamheid iets is waar mensen het gewoon met elkaar over kunnen hebben.
EENZAAMHEID IS EEN GEVOEL
Eenzaamheid is iets anders dan alleen zijn. Wie alleen is, onderneemt iets zonder anderen of is ergens zonder dat er anderen bij zijn. Eenzaamheid is een gevoel, je ervaart een gemis aan een hechte, emotionele band met anderen. Of je hebt minder diepgaand contact met andere mensen dan je zou willen. Alleen zijn en eenzaamheid zijn dus niet hetzelfde. Wel staat vast dat wie veel en vaak alleen is een grotere kans op eenzaamheid heeft. Eenzaamheid gaat gepaard met negatieve gevoelens van leegte, verdriet, angst en zinloosheid en met lichamelijke of psychische klachten. Het doet letterlijk pijn. In een pas verschenen boek van de Duitse psychiater Manfred Spitzer, die eenzaamheid het meest urgente probleem van onze tijd vindt, staat dat bij eenzaamheid hetzelfde gebied in de hersenen actief is als bij pijn die het gevolg is van een fysieke verwonding.Je moet tegenwoordig voortdurend aan jezelf werken
ISOLEMENT
Zelfstandigheid, ondernemingszin en productiviteit zijn belangrijke waarden in onze samenleving. In onze huidige maatschappij moet je constant aan je eigen leven ‘werken’, opgewekt en ‘met passie’. Mensen voelen de druk om hieraan mee te doen. Maar heel veel mensen zijn lang niet altijd in staat om hier gehoor aan te geven, bijvoorbeeld omdat ze ziek zijn of een arbeidshandicap hebben. In een wereld waarin enthousiast meedoen de norm is, leidt niet (kunnen) meedoen gemakkelijk tot gevoelens van isolement. Facebook, Instagram, Snapchat en andere sociale media spiegelen levens voor die zorgeloos, opwindend, interessant en rijk aan vrienden zijn. Hoe bleek en kleurloos steekt het eigen leven daar soms bij af. De groeiende mogelijkheden allerlei zaken online te regelen leveren weliswaar gemak op, maar leiden er ook toe dat steeds meer korte en vanzelfsprekende contactmomenten zijn verdwenen uit het dagelijks leven.
WERK
Werk is voor veel mensen een (bijna) dagelijkse en vanzelfsprekende verbinding met de wereld. Werk hebben brengt ook structuur met zich mee, de mogelijkheid je kwaliteiten in te zetten en contact te hebben met anderen. Wie werkt, wordt (in meer of mindere mate) verwacht, gezien en erkend. Zo is werk ook een buffer tegen eenzaamheid. Wie door ziekte of andere omstandigheden voor langere tijd uit het arbeidsproces raakt, is dus extra kwetsbaar voor eenzaamheid. Die mist het menselijke contact dat de meeste banen met zich meebrengen. Dat veel mensen zonder baan over beperkte financiële middelen beschikken, vergroot daarnaast hun risico op eenzaamheid. Sociale contacten onderhouden kost immers ook geld.Eenzaamheid treft alle mensen van alle leeftijden
HULP
Eenzaamheid is een maatschappelijk probleem waar individuele mensen onder lijden. De maatschappij verander je niet een-twee-drie, maar in je eigen leven kun je wel stappen zetten. Belangrijk om te weten: eenzaamheid treft alle mensen (ook mensen met een partner, vrienden en kennissen) en komt onder alle leeftijdsgroepen voor, hoewel iets meer onder ouderen. Wie zich eenzaam voelt, kan daarvan behoorlijk in de put raken en denken dat er niets aan te doen is. Maar in heel veel gevallen is er wél wat aan te doen: erover praten bijvoorbeeld, nieuwe contacten aangaan, bestaande contacten verbeteren. Voor de een zal dat gemakkelijker zijn dan voor de ander, maar het is voor iedereen het proberen waard en je kunt er hulp bij krijgen. Wil jij meer weten over eenzaamheid, ervaringsverhalen lezen, tips krijgen over wat je kunt doen om eenzaamheid te lijf te gaan en/of onderzoeken welke hulp je daarbij zou kunnen inschakelen? Kijk dan op www.eenzaam.nl.
Bron: https://perspectief.uwv.nl/artikelen/eenzaamheid-doet-pijn
